Τα Ευρωπαϊκά Βραβεία Αρχιτεκτονικής – Mies van der Rohe Award, γνωστά και ως τα "Όσκαρ της αρχιτεκτονικής", είναι το πιο σημαντικό βραβείο σύγχρονης αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη. Απονέμεται κάθε δύο χρόνια από το Ίδρυμα Mies van der Rohe σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την ανάδειξη καινοτόμων έργων που προάγουν τον πολιτιστικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό διάλογο. Για το 2026, η τελετή απονομής θα γίνει τον Μάιο στη Βαρκελώνη.
Η Ελλάδα ξεχωρίζει φέτος με 14 υποψηφιότητες, οι οποίες επιλέχθηκαν από εθνική κριτική επιτροπή (με μέλη όπως οι αρχιτέκτονες Δαμιανός Αμπακούμκιν, Ανδρέας Γιακουμακάτος, Νέστωρ Κανέλλος κ.ά.) τον Αύγουστο του 2025, από δεκάδες προτάσεις. Τα έργα αυτά καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα: από ιδιωτικές κατοικίες και ξενοδοχεία μέχρι δημόσια κτίρια και ανακαινίσεις, με έμφαση στη βιωσιμότητα, την ενσωμάτωση στο τοπίο και τη μεσογειακή ταυτότητα.
Παρακάτω παρουσιάζω τις 14 υποψηφιότητες, με τα ονόματα των αρχιτεκτόνων/γραφείων, τον τίτλο του έργου και μια σύντομη περιγραφή. Οι πληροφορίες βασίζονται σε επίσημες ανακοινώσεις και δημοσιεύματα.
| # | Αρχιτέκτονες/Γραφείο | Τίτλος Έργου | Περιγραφή |
|---|---|---|---|
| 1 | Neiheiser Argyros | Astir Marina Landscape and Public Realm | Επαναπροσδιορισμός πολυτελούς τουρισμού και δημόσιου χώρου στη Βουλιαγμένη, με βιώσιμο τοπίο περιπάτου ενσωματωμένο στη φύση, προάγοντας ανθρώπινη κλίμακα και θαλάσσια εμπειρία. |
| 2 | Betaplan S.A. και Pila Studio | Πύργος Πειραιά (Piraeus Tower) | Adaptive reuse εγκαταλελειμμένου κτιρίου του 1975 στον Πειραιά, με βιώσιμες λύσεις (σκίαστρα, ανακύκλωση) για μείωση ενεργειακής κατανάλωσης έως 50%. |
| 3 | Biris-Tsiraki architects (Tasos Biris & Sofia Tsiraki) | Towards the Sun / Summerhouse in Antiparos | Καλοκαιρινή κατοικία στην Αντίπαρο, ενσωματωμένη στο μεσογειακό τοπίο με καθαρές γεωμετρίες, λιτά υλικά και έμφαση στο φυσικό φως και εσωτερικούς-εξωτερικούς χώρους. |
| 4 | Point Supreme | Κατοικία στην Πελοπόννησο (Peloponnese House) | Ανακατασκευή παραδοσιακού πέτρινου αγροτικού σπιτιού στην Πελοπόννησο, με σύγχρονα στοιχεία, φυσικά υλικά και ανοιχτή σχέση εσωτερικού-εξωτερικού. |
| 5 | Micromega architecture and strategies & Alexandros Tombazis Associates | Pinewood School in Anatolia Campus | Σχολείο στο campus Ανατόλιας Θεσσαλονίκης, με βιοκλιματικές αρχές, ελαφριές δομές, atria και έμφαση σε φυσικό φωτισμό/εξαερισμό για εκπαιδευτική ποιότητα. |
| 6 | DeMachinas + Elina Loukou | Three Object Apartment | Μετατροπή παλιάς κατοικίας με τρία αυτόνομα λειτουργικά "αντικείμενα" (κουζίνα, storage, πόρτες) για ευέλικτο χώρο, ισορροπώντας παλιό και νέο χωρίς διακόσμηση. |
| 7 | Etsi architects | Τελωνείο Καρδαμύλη (Teloneio Kardamyli Home Restoration) | Αποκατάσταση ιστορικού κτιρίου 18ου αιώνα στην Καρδαμύλη, με τοπικά υλικά, σεβασμό στη δομή και σύνδεση με τοπίο/παράδοση για λειτουργική κατοικία. |
| 8 | K-Studio & Alexandros N. Tombazis & Associates | Mandarin Oriental Costa Navarino | Πολυτελές ξενοδοχείο στη Μεσσηνία, ενσωματωμένο στο τοπίο με φυσικά υλικά, ήπιες γραμμές και βιοκλιματικές αρχές, σαν να "αναδύεται" από τη γη. |
| 9 | Ctrl_Space Lab | The Bauxite Residue Pavilion (Bauxite House Pavilion) | Περίπτερο από υπολείμματα βωξίτη στη Βοιωτία, μετατρέποντας βιομηχανικά απόβλητα σε βιώσιμα υλικά, με απλότητα και ενσωμάτωση στο φυσικό τοπίο. |
| 10 | Block 722 | Viglostasi Residence | Κατοικία σε κυκλαδίτικο τοπίο (πιθανώς Βίγλα), με χαμηλούς όγκους, πέτρα/ξύλο και διάταξη σε επίπεδα για αρμονία με βράχο και θέες θάλασσας. |
| 11 | RC Tech | Seneka Logistics – Storage & Distribution Centre | Αποθηκευτικό κέντρο στην Κηφισιά, με λειτουργική καινοτομία, καθαρή μορφή και τεχνολογική ακρίβεια, αναβαθμίζοντας αστικό logistics. |
| 12 | Arid | VEIL — extension residential | Επέκταση κατοικίας με διαφανές "πέπλο" για ισορροπία ιδιωτικότητας/ανοιχτότητας, απλότητα και σύνδεση παλαιού-νέου με λεπτή μορφή. |
| 13 | React Architects | Lofos house | Κατοικία στο Λόφο Πάρου, ενσωματωμένη στο τοπίο με καθαρές γραμμές, ρευστή εσωτερική-εξωτερική ροή και οροφή ως προέκταση περιβάλλοντος. |
| 14 | Flux Office | Νέο Πωλητήριο Ακρόπολης | Πωλητήριο στην Ακρόπολη Αθήνας, με μάρμαρο/κεραμικά, διαφάνεια και φως, ενσωματωμένο ιστορικά για πολιτισμική εμπειρία επισκέπτη. |
Αυτές οι υποψηφιότητες αναδεικνύουν την καινοτομία της ελληνικής αρχιτεκτονικής, ιδιαίτερα σε έργα που σέβονται το περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά. Η κρίση της ευρωπαϊκής επιτροπής θα γίνει σύντομα, και τα αποτελέσματα αναμένονται με ενδιαφέρον! Αν θες περισσότερες λεπτομέρειες για συγκεκριμένο έργο, πες μου.
